Όχι στη βιομηχανία αγωγών

10 Μαρτίου 2005
 
Η Ένωση Συντακτών Ημερήσιων Εφημερίδων Μακεδονίας–Θράκης, με αφορμή αγωγές που κατατέθηκαν εις βάρος αθλητικών εφημερίδων, επαναλαμβάνει τη θέση της για το ζήτημα της αστικής αποζημίωσης επί προσβολής της προσωπικότητας διά του Τύπου, όπως αυτή διατυπώθηκε και επικυρώθηκε από όλες τις δημοσιογραφικές ενώσεις και την Π.Ο.Ε.ΣΥ.

Διαπιστώνεται ότι ενώ με τον ν. 1178/81 επιχειρήθηκε ο καθορισμός ενός συστήματος αστικής ευθύνης και προστασίας της τιμής και υπολήψεως του θιγμένου, με τον ορισμό κατώτερου ορίου εκ 30.000 ευρώ χρηματικής ικανοποίησης, στην πράξη έγινε αφορμή δημιουργίας βιομηχανίας αγωγών. Οι περισσότερες δε από αυτές είναι προσχηματικές και επιδιώκουν τον εκβιασμό του εκδότη ή του δημοσιογράφου, με την απειλή μεγάλων αποζημιώσεων, να προέλθει σε έναν συμβιβασμό με σκοπό τον προσπορισμό ενός ποσού ή την πλήρη ανασκευή και ανατροπή των όσων αποκάλυψε η δημοσιογραφική έρευνα.
Δεκάδες τέτοιες αγωγές εκκρεμούν στα Δικαστήρια, με τις οποίες απειλούνται εκδότες και δημοσιογράφοι με την καταβολή χρηματικής ικανοποίησης εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ, ενώ είναι γνωστό ότι από αποφάσεις που έχουν εκδοθεί δημοσιογράφοι κινδυνεύουν να χάσουν κάθε περιουσιακό τους στοιχείο, λόγω κατάσχεσης.
Πλέον όμως αυτού, είναι φανερό ότι με το υπάρχον νομικό καθεστώς τίθεται σε άμεσο κίνδυνο αυτή η ίδια η ελευθερία του Τύπου, που αποτελεί ένα από τα στηρίγματα της Δημοκρατίας. Γιατί με το πρόσχημα των αγωγών και την απειλή εκδίκασης μεγάλων αποζημιώσεων εκείνο που επιχειρείται στην πραγματικότητα είναι η φίμωση του Τύπου. Και όταν φιμώνεται ο Τύπος, η ελευθερία παύει να υπάρχει.
Είναι επιτακτική η ανάγκη να επανέλθουμε στη ρύθμιση του Αστικού Κώδικα, περί προσβολής της προσωπικότητας, μόνο με επιτάχυνση των διαδικαστικών. Μια λογική η οποία συνάδει με την σύγχρονη αντίληψη ότι όπως ακριβώς η ελευθερία του Τύπου έχει τεθεί ως ελευθερία υπέρ του συνόλου, έτσι και το σύστημα προστασίας από προσβολές της προσωπικότητας δεν τίθεται μόνο υπέρ της αποκατάστασης της προσωπικής τιμής αλλά και πάλι υπέρ του γενικότερου συμφέροντος, με την έννοια του σεβασμού της προσωπικότητας ως αξίας. Η αναγωγή όμως της προσωπικότητας ως αξίας και ο προς αυτήν σεβασμός είναι αυτονόητο ότι οδηγείται στην υποτίμησή της, όταν ως κύριο μέσο προστασίας της προσωπικότητας επιλέγεται η αποτίμησή της σε χρήμα.
Οι Ενώσεις Συντακτών έχουν ετοιμάσει ολοκληρωμένη πρόταση – τροπολογία για να ρυθμιστεί το ζήτημα και να προστατευθεί η ελευθεροτυπία.
 
Facebook Twitter