Αγαπητοί συνάδελφοι,
Το όνομα Μαρκίδες Πούλιου δεν είναι άγνωστο στον δημοσιογραφικό κόσμο. Τουλάχιστον δεν πρέπει να είναι. Και η Εφημερίς, το πρώτο δημοσιογραφικό έντυπο του ελληνισμού το οποίο σώζεται, επίσης είναι γνωστή στους πιο πολλούς από εμάς, έστω ως τίτλος.
Και αν το θέμα εξαντλούνταν μέσα στα όρια της δημοσιογραφικής Ιστορίας, το Μορφωτικό Ίδρυμα θα οργάνωνε μια σειρά σεμιναρίων γι΄ αυτό και θα τέλειωνε η υπόθεση μεταξύ μας.
Όπως αντιλαμβάνεστε από το ενημερωτικό υλικό που έχετε ήδη στα χέρια σας, δίνουμε στο ζήτημα πολύ μεγαλύτερες διαστάσεις. Για την ακρίβεια δεν τις δίνουμε εμείς, τις έχει το ίδιο το θέμα.
Γιατί αυτοί οι δύο πρωτοπόροι δημοσιογράφοι από τη Σιάτιστα δεν έγραψαν μόνο ένα κεφάλαιο στην ιστορία του Τύπου από το τυπογραφείο τους στη Βιέννη. Έγραψαν, με το δικό τους τρόπο, και ένα κομμάτι της εθνικής Ιστορίας και συνέβαλαν, στο δικό τους μέτρο, στην πορεία του υπόδουλου ελληνισμού προς την ελευθερία.
Θα ακούσετε για τις σχέσεις τους με τον Ρήγα, για την επαναστατική τους δράση, για το κυνηγητό από τις αυστριακές αρχές, για το πρωτοποριακό περιεχόμενο της εφημερίδας τους, για όλα αυτά δηλαδή που κάνουν την ιστορία τους άξια να τη γνωρίσει όσο το δυνατόν περισσότερος κόσμος.
Τι κάνουμε λοιπόν εμείς γι΄αυτό: τέσσερα πράγματα.
Πρώτα πρώτα, μια έκθεση ντοκουμέντων που θα την εγκαινιάσει το Σάββατο 27 Οκτωβρίου, στις 6 μ.μ. ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κάρλος Παπούλιας.
Μαζέψαμε από τις βιβλιοθήκες της Κοζάνης και της Σιάτιστας εκδόσεις των Μαρκίδων Πούλιου, τόμους της Εφημερίδος, άλλα ντοκουμέντα, τη Χάρτα του Ρήγα –ένα από το λίγα πρωτότυπα κομμάτια που σώζονται- και θα τα εκθέσουμε, σε αυτήν εδώ την αίθουσα, με μια σύγχρονη μουσειολογική αντίληψη, με κατατοπιστικά κείμενα και πολλές πληροφορίες, για δυο μήνες, ως το τέλος του χρόνου. Θα κρατήσει αρκετά η έκθεση, γιατί θα φροντίσουμε να την επισκεφτούν όσο γίνεται πιο πολλά σχολεία, από τη Θεσσαλονίκη και από την επαρχία. Να μάθουν τα παιδιά ότι η περιοχή της Ελλάδας στην οποία ζούνε γέννησε προσωπικότητες εμβληματικές.
Έπειτα, στις 10 Νοεμβρίου, θα κάνουμε μια ημερίδα. Πρόεδρος θα είναι ο καθηγητής Γιάννης Χασιώτης, ειδικός για την περίοδο. Λέγαμε ότι η ημερίδα θα έχει ενημερωτικό χαρακτήρα, απ’ ό,τι προκύπτει όμως θα κομίσει τελικά και νέα στοιχεία στην επιστημονική έρευνα.
Με αυτήν την έννοια, ο τόμος με τις εισηγήσεις που θα εκδώσουμε θα είναι μια σημαντική συμβολή στη βιβλιογραφία, ενώ παράλληλα, για το ευρύ κοινό, θα έχουμε και το Ημερολόγιο του Ιδρύματος. Πέρυσι ήταν αφιερωμένο στον Μανόλη Ανδρόνικο, φέτος θα είναι για τους Μαρκίδες Πούλιου.
Και τέλος, θα θεσπίσουμε ένα ετήσιο βραβείο. Θα δίνεται σε δημοσιογράφους της Μακεδονίας – Θράκης και θα είναι μια διαρκής υπόμνηση της προσφοράς των Μαρκίδων Πούλιου στον ελληνισμό και τη δημοσιογραφία. Τα κριτήρια τα συζητάμε στο Διοικητικό Συμβούλιο και το μόνο που μπορώ τώρα να σας πως είναι πως θα είναι αυστηρά.
Όλα αυτά περιγράφουν το γενικό σχήμα – τις λεπτομέρειες θα σας τις πούνε ο αντιπρόεδρος του Ιδρύματος και ο γενικός γραμματέας. Εγώ θέλω μόνο να τονίσω ότι είναι η πρώτη φορά που ένα τόσο σημαντικό κομμάτι της Ιστορίας, που συνδυάζει το τοπικό και το δημοσιογραφικό ενδιαφέρον με την εθνική διάσταση, αναδεικνύεται σε όλο του το εύρος και φτάνει στο κοινό, πέρα δηλαδή από τους ειδικούς. Κι αυτό είναι, αν θέλετε, και το άνοιγμα του Μορφωτικού Ιδρύματος στην κοινωνία της Μακεδονίας – Θράκης, το πρώτο μεγάλο βήμα για να ακολουθήσουν κατόπιν άλλα, εξίσου σημαντικά.
